RME – ADI 2 DAC FS
32 bitowy Dekoder analogowo-cyfrowy z obsługą DSD do 768 kHz
Niemiecka firma RME ciesząca się dużym uznaniem na profesjonalnym rynku urządzeń studyjnych, za sprawą ADI 2 DAC FS postanowiła wkroczyć na szerszy rynek konsumencki urządzeń bardziej dostępnych dla przeciętnego Kowalskiego. Jest to produkt kierowany, dla pasjonatów dźwięku, i przez samego producenta został okrzyknięty mianem HI-END-owego produktu, czyli takiego z najwyższej klasy (jest o tym nawet napisane w instrukcji).
Osoby zajmujące się obróbką dźwięku mający kontakt z urządzeniami studyjnymi patrząc na ADI 2 DAC FS od razu widzą podobieństwo do starszego brata z typowo studyjnym rodowodem, mowa tu o ADI 2 Pro FS R, czy jeszcze starszym ADI 2 FS. Zdając sobie sprawę że DAC będzie zajmował zacną pozycję wśród domowych mediów i stał blisko innych urządzeń, najprawdopodobniej audio, a nie jak studyjne urządzenia które zazwyczaj są montowane w szafkach RACK, lub znajdują się na biurku tuż pod ręką użytkownika, niemieccy inżynierowie zaopatrzyli ADI 2 DAC FS w zgrabnego pilota zdalnego sterowania.
Funkcje
Trzeba powiedzieć, że urządzenie jest dość skomplikowane w ustawieniach. Funkcje jakie posiada są opisane raczej fachowym językiem zrozumiałym dla osób zajmujących się profesjonalnie dźwiękiem, niż amatorów. To sprawia że dostosowanie ustawień dla niewtajemniczonych użytkowników kończy się na wgląd w instrukcję obsługi urządzenia, lub ustawienie na ucho (czyli zmieniamy ustawienia i odsłuchujemy czy jest lepiej, czy gorzej). Wracając do meritum czyli funkcji, DAC posiada rozbudowany zegar zwany przez producenta Steady-Clock FS, który zapewnia doskonałą wydajność we wszystkich trybach pracy konwersji z niskim jitterem. W ulepszonym SteadyClock FS zmniejszono drgania własne do niskich poziomów poprzez ulepszenie drugiego analogowego obwodu PLL, co przełożyło się do na zmniejszenie szumów fazowych. Urządzenie zapewnia nie tylko profesjonalny cyfrowy interfejs audio, ale także daje bezpłatne narzędzie programowe jakim jest DigiCheck, które służy głównie do pomiaru, testowania i analizy cyfrowych strumieni audio. ADI 2 DAC FS posiada 2 wyjścia słuchawkowe, pierwsze na tzw. dużego jeck-a PHONES, oraz drugie z małym wyjściem jeck IEM. Oba wyjścia słuchawkowe posiadają niezależne od siebie ustawienia w menu DAC-a, które można zapisać w pamięci urządzenia. To samo dotyczy wszystkich wyjść umieszczonych z tyłu. Jest to bardzo przydatna funkcja ponieważ posiadając dwie pary słuchawek (wyższej ohm-owości i niższej) możemy niezależnie ustawić oba wyjścia tak by nie uszkodzić słuchawek, którym podano wyższe wzmocnienie wzmacniacza. Dodatkowo możemy przypisać wszystkie ustawienia DSP do poszczególnych wyjść by każde z nich było dostosowane odpowiednio pod dane urządzenie. Wyświetlacz jest kolorowy i choć nie wielkich rozmiarów to dość czytelny, ma możliwość ustawienia kolorów. RME wraz z aktualizacjami głównego układu DSP bazującego na cenionym procesorze audio SPARTAN 6 od Xilinx-a, sterującego urządzeniem, usprawnia i dodaje elementy do głównego menu, więc nie będę opisywał jakie kolory są dostępne gdyż może to ulec zmianie przy kolejnym Flash-u urządzenia. Porównując w bezpośrednim starciu ADI 2 DAC FS z urządzeniami najwyższej półki w tej kategorii, chociażby takimi jak wielokrotnie nagradzany CHORD-QUTEST bazującym na DSP też od Xilinx-a, możemy dostrzec różnicę w postaci rozbudowanego ekranowego menu, którym nawigujemy za pomocą 3 wielofunkcyjnych obrotowych potencjometrów, oraz pilota który znajduje się w zestawie. Potencjometr głośności zamontowany w RME daje możliwość pracy jako przedwzmacniacz z wbudowanym DAC-iem, a wyżej wspomniany pilot nadaje możliwości zdalnego sterowania tym przedwzmacniaczem.
ADI 2 DAC FS to urządzenie o studyjnym rodowodzie, słychać to zaraz po uruchomieniu urządzenia na fabrycznych ustawieniach, na których dostajemy sterylny dźwięk pozbawiony upiększeń w całym paśmie. Jest sporo ukrytych możliwości dostosowania dźwięku, do których dokopać się można dopiero po dłuższym zapoznaniu. DSP daje możliwości 6 ustawień filtra:
-
SD Sharp
-
SD Slow
-
Sharp
-
Slow
-
NOS
-
SD LD
Nie brakuje ustawień balansu, basu jak i sopranu, oraz podbicia loudness. Kolejne funkcje DSP jakie daje RME w ADI 2 DAC FS to 5 pozycji Crossfeed, czyli mieszanie kierunkowości kanałów stereo.
Ustawienia Crossfeed:
-
1. 650 Hz (-13dB just a touch)
-
2. 650 Hz (-9,5 dB Jan Meier emulation)
-
3. 700 Hz (-6 dB Chu Moy emulation)
-
4. 700 Hz (-4,5 dB 30° 3 meter emulation)
-
5. 700 Hz (-3 dB example how even stronger would sound)
Z mniej znanych opcji znajdziemy M/S Processing, jest to specjalna technika pozycjonowania mikrofonów, w wyniku której sygnał środkowy znajduje się na jednym kanale, a sygnał boczny na drugim. (lewy + prawy, oraz lewy – prawy). Jest możliwość zablokowania ustawień głośności jak i częściowego zablokowania funkcji menu, tak by nasze małe pociechy kręcąc potencjometrami nie poprzestawiały nam ustawień, które wybraliśmy. DAC działa jako urządzenie natywne typu „plug and play” czyli podłącz i graj na wejściach optycznym ADAT SPDIF i coaxial-nym SPDIF. Sygnał dostarczony poprzez magistralę USB wymaga zainstalowania sterowników, które są zgodne z komputerami Apple na systemie operacyjnym MAC-OS, jak i standardowych PC czy laptopów używających systemów operacyjnych Windows od Microsoftu.
Dźwięk
Po doszlifowaniu ustawień DSP, których jest dość dużo RME potrafi zabłysnąć, będąc dużym rywalem na podium wśród zwycięzców. Dźwięk można dostosować do własnych upodobań, co daje szerokie grono zadowolonych odbiorców. Dla mnie jest strzałem w 10-tkę, gdyż możliwości jakie daje nie dyskwalifikują go do doboru nawet w źle dobranych do siebie systemach, gdzie czegoś jest za dużo lub czegoś brakuje. Poprawne ustawienie do posiadanego przez nas systemu oddaje czyste, nasycone w niuanse i detale barwy dźwiękowe, z zachowanymi lokalizacjami instrumentów i ich fakturą. Jest szeroka skala i dynamika, mocny soczysty bas, naturalne głosy wokalu, oraz chórków które zajmują odpowiednią pozycję i skalę. Akcenty są mocne i dobrze oddają emocje zapisane w muzyce. W dobrze zrealizowanych nagraniach przekaz jest bardzo angażujący niczym dźwięk na żywo. Możliwości jakie daje nam ten zamknięty w niepozornej obudowie DAC, są imponujące i stawiają go osobiście dla mnie na pierwszym miejscu wśród rywali.
link do pobrania instrukcji obsługi
Dane techniczne:
DACS AKM-AK4493
Obsługa PCM, DXD, DSD
Zgodność z ASIO
częstotliwości próbkowania od 44,1 kHz do 768 kHz przy 32 Bit-ach
Zegar SteadyClock FS
SyncCheck
ADAT
USB w standardzie 2.0
Super niski współczynnik hałasu (Noise IEM)
Wejścia cyfrowe:
SPDIF koaksjalny:
RCA zgodny z IEC 60958
Stopień wejściowy o wysokiej czułości (0,3 Vpp)
kompatybilność z AES/EBU, AES3-1992
SPDIF optyczny:
zgodny z IEC 60958
kompatybilny z ADAT
Lock range: 28 kHz – 200 kHz
Tłumienie jittera: 50 dB (2,4 kHz)
Jitter po zsynchronizowaniu z sygnałem wejściowym: 1 ns
Wyjścia analogowe:
RCA
Wyjście: 6,3mm (Gniazdo TS) niezbalansowane
Poziom wyjściowy niższy o 6 dB od XLR (-5 dBu do +13 dBu przy 0 dBFS)
Stosunek sygnału do szumu (SNR) +13 dBu: 120 dB
Stosunek sygnału do szumu (SNR) +1/+7 dBu: 116/119 dB
Stosunek sygnału do szumu (SNR) -5 dBu: 112 dB
XLR
Przełączany poziom wyjściowy +19 dBu, +13 dBu, +7 dBu, +1 dBu 0 dBFS
Stosunek sygnału do szumu (SNR) +7/+13/+19 dBu: 117 dB (nieważony 120 dBA)
Stosunek sygnału do szumu (SNR) +1 dBu: 115,4 dB RMS (nieważony, 118,9 dBA)
Zakres częstotliwości 44,1 kHz, -0,1 dB: 0 Hz – 20,2 kHz
Zakres częstotliwości 96 kHz, -0,5 dB: 0 Hz – 44,9 kHz
Zakres częstotliwości 192 kHz, -1 dB: 0 Hz – 88 kHz
Zakres częstotliwości 384 kHz, -1 dB: 0 Hz – 115 kHz
Zakres częstotliwości 768 kHz, -3 dB: 0 Hz – 109 kHz
Zniekształcenia harmoniczne THD: 0 dBFS: < -120 dB, 0.0001 %
THD+N 0 dBFS: -116 dB, 0.00016 %
Separacja kanałów: 120 dB
Impedancja wyjściowa: zbalansowana 200 ohm, niezbalansowana 100 ohm.
2 Wyjścia słuchawkowe:
Wyjście PHONO 6,3 mm stereo TRS niezbalansowane
Wyjście słuchawkowe IEM 3,5mm stereo
Impedancja wyjściowa: 0,1 Ohm
Stosunek sygnału do szumu (SNR) +22 dBu: 120 dB
Stosunek sygnału do szumu (SNR) +7 dBu: 118 dB
Poziom wyjściowy 0 dBFS, wysoka moc, obciążenie 100 omów lub większe: +22 dBu (10 V)
Poziom wyjściowy przy 0 dBFS, mała moc, obciążenie 8 Ohm lub większe: +7 dBu (1,73 V)
THD +18 dBu, 32 ohm-owe i obciążeniu, 1,2 Watt: -120 dB, 0,0001 %.
THD +N przy + 18 dBu i obciążeniu 32 ohm-ów: 114 dB 0,0002 %
THD +14 dBu, przy 16 ohm-owym obciążeniu: 0,94 Watt: -110 dB, 0,0003 %.
Maksymalna moc na kanał: 1,5 W przy IEM THD 0,001%
Poziom wyjściowy przy 0 dBFS: -3 dBu, 0,55 V
Stosunek sygnału do szumu (SNR) -3 dBu: 118 dB
Maksymalna moc na kanał przy 8 ohm : 40 mW, THD 0,001%
Niski poziom jittera: 1 ns w trybie PLL (wszystkie wejścia)
Zegar wewnętrzny: 800 ps
Tłumienie zakłóceń zegarów zewnętrznych: 50 dB (2,4 kHz)
Obsługa częstotliwość próbkowania zegarów zewnętrznych od 28 kHz do 200 kHz
Cyfrowy Bit-Clock dla bezproblemowej pracy w trybie zmiennej prędkości ADAT.
Opracowanie: Łabędź Przemysław